Waarom Hoogbegaafden ongelukkig zijn in hun werk en 77% vertrekt, wat er anders is en hoe je ze kunt behouden
Hoogbegaafden zijn de ideale mensen voor de vrije beroepen in partnerorganisaties. Ze denken snel en zeer associatief, hebben een hoge concentratie als het onderwerp hen interesseert, zijn sterk taalgevoelig met een goed geheugen en hebben een scherp observatievermogen met alle zintuigen. Ongeveer 2% van mensen is hoogbegaafd en binnen partnerorganisaties vermoed ik dat het er meer zijn, het is een ideale plek voor hen. Maar ze gaan ook weer weg en dat is een verlies, zeker nu er zo’n behoefte is aan ‘goede mensen’ in deze belangrijke beroepen waar innovatieve denkkracht zo nodig is.
77% van hoogbegaafden raakt uitgeblust of veranderen van werkgever
omdat zij (of hij natuurlijk) onvoldoende ruimte krijgt om zich te ontwikkelen en haar talent te gebruiken. Dat noemt zij zelf niet zo, zij realiseert zich vaak niet eens dat zij hoogbegaafd is. Zij ervaart een frustratie dat dingen niet goed gaan in de organisatie, maar dat niemand het ziet; dat zij met oplossingen is gekomen, maar niemand die oppakt; dat zij als anders wordt gezien en sociaal beter aansluit bij mensen met meer ervaring en soms dat er een conflict ontstaat. Zij wordt door anderen gezien als anders, intens, arrogant en betweterig. Of ze heeft zich aangepast en laat niet meer zien wat ze werkelijk in haar mars heeft. Ze raakt verveeld en zoekt haar heil elders.
Zelf ziet ze dat overigens anders. Zich niet bewust dat ze sneller is, begrijpt ze niet meer wat er gaande is, ontgaan haar dingen en gaat ze zich juist dom voelen. Dit voor mannen hetzelfde. 72% van hoogbegaafden weigeren promoties omdat ze denken het niet te kunnen door negatieve ervaringen die bij hen harder binnenkomen. Ze voldoen namelijk niet aan hun eigen hoge lat waarin alle aspecten optimaal moeten zijn en niet alleen de taak ter hand en stoppen bij kritiek.
Een gemiste kans, simpelweg door het anders zijn, anders ‘bedraad’. Empathie en communicatie kunnen het anders zijn overbruggen. Hypothesen helpen daarbij. Hieronder deel ik wat bekend is over hoogbegaafdheid in vergelijk met hoge intelligentie zodat het communicatie kan vergemakkelijken.
Het beeld dat mensen hebben van hoogbegaafd is een hoge intelligentie of een hoog IQ. Maar iemand met een hoog IQ is eigenlijk hoogintelligent. Hoogbegaafden zijn ook intelligent, maar dat is niet het enige.
Hoogbegaafdheid is de aanleg om tot uitzonderlijke prestaties te komen. Het is dus meer dan intelligentie alleen, want dat is slechts de score uit een intelligentieonderzoek. Men spreekt van hoogbegaafdheid bij een IQ van boven de 130. Naast deze hoge intelligentie spelen ook persoonlijkheidsfactoren een rol, zoals creativiteit en doorzettingsvermogen.
Het verschil tussen hoogbegaafd en hoogintelligent
Een hoogintelligent kind snapt de aangeboden lesstof eerder, maar het blijft vaak wel rechtlijnig denken. Een hoogbegaafde blijft ‘verkeerde’ conclusies trekken, tenminste, zo lijkt het voor de rest. Zij houdt er ‘vreemde’ denkbeelden op na. Hoogbegaafden willen ontdekken wat nog niet bekend is, en dan vooral onderwerpen die niet per se een vastgesteld begin of einde hebben.
Zowel hoogbegaafden als hoogintelligenten hebben een hoog IQ, de belangrijkste verschillen op een rij:
Van geen organisatie kan verwacht worden dat ze iemand als Elon Musk of Richard Branson de ruimte geven om risico’s te nemen die zij nemen. Dat hoeft ook niet. Maar het is mogelijk hoogbegaafden te behouden voor de organisatie door hen niet te veroordelen, maar hen de kaders te geven waarbinnen zij ruimte hebben om naast of in hun werk een bijdrage te leveren aan de uitdagingen waar organisaties voor staan. Doe dat in gesprek. Daarnaast vind je in mijn vorige blog tips daarvoor: 7 stappen in leiderschap om de kracht van hoogbegaafden optimaal te gebruiken en je hele team naar een hoger niveau te tillen.
Ik heb mijn leven gespendeerd aan het begrijpen en overbruggen van verschillen, meer precies het overbruggen van verschillen in denken. Ik deel dat graag met je, zodat jij sneller kunt doen waar je het allerbeste in bent.
Hoogbegaafdheid is een gave, die zowel je omgeving als jezelf ten goede mag en moet komen, daar kun je wel wat hulp bij gebruiken. Herken je dingen uit deze blog neem dan contact met me op.
Elodie van Sytzama
Begeleider van teams en coach in professionele organisaties
www.directorsclub.nl, een onafhankelijk partner development coach programma
- Met gebruikmaking van: De Leukste Kinderen, inzicht in ontwikkeling